«Βουτηγμένος» στα χρέη ο πλανήτης

Το κρίσιμο ερώτημα που αιωρείται σήμερα πάνω από το κεφάλι μας είναι εάν η τρέχουσα οικονομική κρίση είναι απλώς ένα μεμονωμένο γεγονός ή προσεισμική δραστηριότητα, σημειώνουν οι The New York Times. Οι πρόσφατες δυσχέρειες αποπληρωμής του Ντουμπάι έχει κάνει πολλούς οικονομολόγους να διερωτώνται εάν πρόκειται να εκραγούν και άλλες «βόμβες» χρεών –και πόσο καταστροφικές θα είναι.

Οι μεγάλες τράπεζες που μόλις έχουν αρχίσει να βγαίνουν από τη θύελλα της διεθνούς κρίσης παρακολουθούν με νευρικότητα την έκθεσή τους σε υπερχρεωμένες εταιρείες και κυβερνήσεις. Από τη Βαλτική έως τη Μεσόγειο, οι δυσθεώρητες εταιρικές και κρατικές δανειακές οφειλές αρχίζουν να γίνονται απαιτητές.

Στη Ρωσία και τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπου οι υψηλές τιμές του πετρελαίου συνέβαλλαν σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, έχει δημιουργηθεί ένα βουνό χρέους, το οποίο πρέπει να χρηματοδοτηθεί ως βραχυπρόθεσμο χρέος.

Ακόμη και πλούσια κράτη, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία, τα οποία εκπονούν γενναιόδωρα πακέτα στήριξης των οικονομιών τους, η διόγκωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα των κυβερνήσεων να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους –ιδίως όταν αρχίσει ξανά η ανοδική πορεία των επιτοκίων. Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι σε περίπτωση κινδύνου χρεοκοπίας μιας κυβέρνησης, θα σπεύσουν τα πλούσια κράτη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να τη σώσουν.

Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα διασωθούν και οι εταιρείες των εν λόγω κρατών οι οποίες, όπως και οι κυβερνήσεις, δημιούργησαν υπέρογκο χρέος τις εποχές των «παχιών αγελάδων». Η άρνηση της κυβέρνησης του Ντουμπάι να εγγυηθεί τις υποχρεώσεις της Dubai World συνιστά προηγούμενο και για άλλες χρεωμένες κυβερνήσεις που ενδεχομένως εγκαταλείψουν στη μοίρα τους εταιρείες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι βρίσκονται κάτω από την κρατική ομπρέλα.

Μολονότι, όμως, το κρατικό χρέος αποτελεί από μόνο του εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα, η κρίση είναι πιθανό να πυροδοτηθεί από το εταιρικό χρέος, το οποίο έχει εκτιναχθεί την τελευταία πενταετία. Σύμφωνα με τον κ. Κλίμαν από τη συμβουλευτική εταιρεία Kleiman International, το τρέχον ή το επόμενο έτος καθίσταται απαιτητό χρέος ύψους 200 δισ. δολαρίων. Η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υπολογίζεται ότι αναλογούν περίπου στο μισό των οφειλών αυτών.

Οι εταιρείες από όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρές προκλήσεις όσον αφορά στην αποπληρωμή των χρεών τους. Το 2010, οι εταιρείες στην Κίνα θα χρειαστεί να δανειστούν 8,8 δισ. δολάρια ενώ στο Μεξικό 11 δισ. δολάρια προκειμένου να χρηματοδοτήσουν το υφιστάμενο υπέρογκο χρέος τους. «Αυτή είναι η αχίλλεια πτέρνα [του συστήματος]», υπογραμμίζει ο κ. Κλίμαν.