Το 18,2% των Ελλήνων πολιτών διαθέτουν ικανοποιητικές (μέτριες ή υψηλές δεξιότητες) στη χρήση του Διαδικτύου, συγκριτικά με το 31% που αντιστοιχεί στο μέσο όρο των χωρών-μελών της ΕΕ, σύμφωνα με νέα μελέτη του Παρατηρητηρίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ).
Όπως πάντως επισημαίνεται, παρόλο που το επίπεδο διαδικτυακού αλφαβητισμού του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα υπολείπεται σημαντικά του μέσου όρου της ΕΕ των «27», η διαχρονική εξέλιξή του αντικατοπτρίζει ρυθμούς βελτίωσης συγκρίσιμους με αυτούς της ΕΕ. Μέσα σε τρία χρόνια (2005-2007) υπήρξε αύξηση του ποσοστού των Ελλήνων πολιτών με ικανοποιητικές δεξιότητες κατά 9,3% και μείωση του ποσοστού των πολιτών χωρίς δεξιότητες κατά 7,7%.
Το ποσοστό των Ελλήνων πολιτών με χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων παρέμεινε σχετικά σταθερό γύρω στο 10%, ωστόσο το ποσοστό αυτό είναι περίπου το ένα τρίτο του αντίστοιχου των Ευρωπαίων πολιτών με χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων, το οποίο κυμαίνεται γύρω στο 30%.
Εξάλλου, κατά τα τρία αυτά χρόνια υπάρχει βελτίωση του διαδικτυακού αλφαβητισμού σε όλες τις επιμέρους ομάδες του πληθυσμού, με εξαίρεση τους ηλικιωμένους (65-74 ετών) για τους οποίους το ποσοστό είναι ιδιαίτερα χαμηλό και παρέμεινε στάσιμο. Σημαντική βελτίωση κατά 12,6% παρατηρείται στο ποσοστό των ανέργων Ελλήνων πολιτών με ικανοποιητικές δεξιότητες στη χρήση Διαδικτύου. Για τις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες, μέσα στην τελευταία τριετία, η βελτίωση του ποσοστού των πολιτών με ικανοποιητικές δεξιότητες διαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα, μεταξύ 1,6% (για τους οικονομικά ανενεργούς πολίτες) και 7,1% (για τις γυναίκες).
Η μελέτη επίσης διαπιστώνει ότι:
- Το χάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων διευρύνεται για τους ηλικιωμένους και για τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
- Το χάσμα παραμένει σχετικά σταθερό για τους οικονομικά ανενεργούς, τις γυναίκες και τους μεσήλικες.
- Το χάσμα μειώνεται για τους διαμένοντες σε αγροτικές περιοχές και για τους άνεργους πολίτες.
Κατά το Παρατηρητήριο, η μείωση του χάσματος διαδικτυακού αλφαβητισμού για τους ανέργους εν μέρει μπορεί να οφείλεται στο ότι η ανεργία στην Ελλάδα πλήττει κυρίως τους νέους, που όμως είναι οι πλέον ψηφιακά εγγράμματοι πολίτες. Μπορεί επίσης να οφείλεται στην αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων κατάρτισης ανέργων του ΟΑΕΔ και άλλων φορέων τα τελευταία χρόνια.
Η μείωση του χάσματος για τους διαμένοντες σε αγροτικές περιοχές πιθανόν να οφείλεται στην πρόσφατη έντονη ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας ειδικά στις αγροτικές περιοχές και κυρίως μέσω του έργου «Ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών στην Ελληνική Περιφέρεια», ύψους 210 εκατ. ευρώ, με παράλληλη ενίσχυση της ζήτησης ευρυζωνικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την ΚτΠ, η αδυναμία πρόσβασης και χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελεί ολοένα και περισσότερο σημαντική μορφή κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού. Το ψηφιακό χάσμα, ειδικά σε σχέση με τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, επηρεάζει τη συνοχή και την ευημερία στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Για το λόγο αυτό, η ηλεκτρονική ενσωμάτωση εξακολουθεί να αποτελεί κεντρική παράμετρο των πολιτικών επιλογών των επόμενων πέντε έως δέκα χρόνων στην Ευρώπη και παγκοσμίως.
Το Παρατηρητήριο τονίζει ότι η ηλεκτρονική ενσωμάτωση των πολιτών είναι αναγκαία για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, διότι εξασφαλίζει την ισότητα στην κοινωνία της γνώσης. Επισημαίνει ότι όσο περισσότερο εξαπλώνονται οι χρήσεις των ΤΠΕ και των υπηρεσιών ΤΠΕ, τόσο λιγότερο καταφέρνουν ορισμένα άτομα να ακολουθήσουν τις σχετικές εξελίξεις, κυρίως όσοι δεν αποτελούν μέρος του παραγωγικού δυναμικού ή έχουν χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, οι γυναίκες, οι διαμένοντες σε αγροτικές περιοχές, οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι.
Η βελτίωση του διαδικτυακού αλφαβητισμού των πολιτών είναι κατά την άποψη του Παρατηρητηρίου για την ΚτΠ η πλέον επιτακτική και απαραίτητη προϋπόθεση για την περιφερειακή ανάπτυξη και την αξιοποίηση των υπό υλοποίηση ή υπό σχεδιασμό ευρυζωνικών υποδομών (π.χ. οπτικών ινών/FTTH ή VDSL) τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.