Η παιδική του ηλικία, από το 1930 έως το 1947 στο Σμόκοβο, η ενηλικίωση και η ζωή του στην Αθήνα από το 1947 έως το 1977, καθώς και η μετακόμισή του στη Θεσσαλονίκη, όπου παραμένει μέχρι και σήμερα, μέσα από τις κοινωνικές, πολιτικές και επιστημονικές εξελίξεις των τελευταίων οκτώ δεκαετιών, αποτυπώνονται στην αυτοβιογραφία του ομότιμου καθηγητή Σεισμολογίας του ΑΠΘ Βασίλη Παπαζάχου με τίτλο: «Ταξίδι στο παρελθόν μου».
Κρίσιμες αποφάσεις
«Στις 5 Ιουλίου 1978, όταν είχαν επιστρέψει αρκετοί Θεσσαλονικείς στα σπίτια τους (σ.σ. μετά τον καταστροφικό σεισμό της 20ής Ιουνίου) έγινε ένας σεισμός μεγέθους 5,0 Ρίχτερ που είχε την εστία του στο δυτικό μέρος του ρήγματος και ήταν πολύ κοντά στην πόλη. Είχε επίκεντρο μόλις 12 χιλιόμετρα από τις Σαράντα Εκκλησιές, όπου ήταν το σπίτι του Γιώργου Λεβεντάκη και όπου είχαμε εγκαταστήσει προσωρινά ένα φορητό σεισμογράφο. Ο σεισμός τράνταξε την πόλη, επειδή η εστία του ήταν κοντά σ' αυτήν. Γι' αυτό πρότειναν στον πρωθυπουργό να εκδώσει ανακοίνωση για να συστήσει στους κατοίκους να φύγουν από την πόλη. Ο Καραμανλής με κάλεσε τότε και μου είπε ότι αυτός θα αναλάβει τη σχετική πολιτική απόφαση, αλλά ήθελε πρώτα τη γνώμη μου. Του είπα ότι δεν πρέπει να εκδώσει τέτοια ανακοίνωση, γιατί η διεθνής σχετική εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες ανακοινώσεις έχουν συνήθως μεγαλύτερες αρνητικές κοινωνικές συνέπειες απ' ό,τι οι συνέπειες ενός ισχυρού σεισμού. Του ανέφερα επίσης ότι από τις μέχρι τώρα καταγραφές (από το φορητό σεισμογράφο των Σαράντα Εκκλησιών) προκύπτει ότι η μετασεισμική ακολουθία εξελίσσεται ομαλά, δηλαδή η συχνότητα των μετασεισμών φθίνει με το χρόνο (νόμος Omori) και παραμένει σταθερό το μέσο μέγεθος (κανόνας Lomnitz), όπως αναμένεται. Συνομίλησε κατόπιν και με τους υπουργούς Δημοσίων Εργων (Ν. Ζαρντινίδη) και Βορείου Ελλάδος (Ν. Μάρτη) και αποφάσισε να μην εκδώσει ανακοίνωση».
«Σταθμός»
Ο μεγάλος σεισμός της Θεσσαλονίκης αποτελεί «σταθμό» και στην αυτοβιογραφία του Βασίλη Παπαζάχου, του ανθρώπου που έκτοτε ταυτίστηκε στη συνείδηση των πολιτών, με την έγκυρη επιστημονική ενημέρωση σε θέματα σεισμών.
«Παράλληλα με την προσωπική μου αναδρομή, βλέπω πώς εξελίσσονται τα χρόνια αυτά οι φιλοσοφικές και πολιτικές ιδέες και τα επιστημονικά επιτεύγματα. Πιστεύω ότι η γενιά μου έζησε συνταρακτικά γεγονότα, Παγκόσμιο Πόλεμο, Εμφύλιο, μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις», σημειώνει ο κ. Παπαζάχος.
Τα δύο παιδιά και τα εγγόνια του, όπως ο γάμος του με τη σύζυγό του, Κατερίνα, και άλλες προσωπικές στιγμές έχουν ιδιαίτερη αναφορά στο βιβλίο του. Οπως σημειώνει, η πιο σημαντική απόφαση για τη ζωή του ήταν το 1969, όταν δέχτηκε πρόσκληση για να γίνει καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ των ΗΠΑ. «Βγάλαμε βίζα και ετοιμαζόμασταν να πάμε στις ΗΠΑ. Μόλις την πήραμε, όμως, αποφασίσαμε να μείνουμε εδώ και δεν το μετάνιωσα. Σε επιστημονικό επίπεδο, νομίζω ότι το πιο σημαντικό γεγονός ήταν η πρόγνωση από την ομάδα του εργαστηρίου των δύο σεισμών, των Κυθήρων το 2006 και της Ρόδου το 2008», συμπληρώνει.
Για τα κόμματα
Πολιτικοποιημένος από τα νεανικά του χρόνια, ο Β. Παπαζάχος υιοθετεί την επιστημονική αντίληψη και για τα πολιτικά κόμματα. «Τα κόμματα είναι σαν μοντέλα για την υλοποίηση των βασικών αξιών που είναι η ελευθερία, η δημοκρατία, η δικαιοσύνη. Δεν πρέπει να τα λατρεύουμε, αλλά να λειτουργούν για την επίλυση των προβλημάτων».
«Οι ευνοϊκές συνθήκες (κοινωνικές, οικογενειακές) είναι αναγκαίες για την πρόοδο των ατόμων. Είναι, όμως, τα άτομα που προοδεύουν. Γι' αυτό, κοινωνικό καθήκον κάθε ανθρώπου είναι να αξιοποιεί τις ευνοϊκές συγκυρίες για την ηθική, πνευματική και επαγγελματική του πρόοδο (κυρίως στα νιάτα του) και να συμβάλει στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών (κυρίως όταν είναι ενήλικας). Προσπάθησα έντονα να ανταποκριθώ στις δύο αυτές κοινωνικές απαιτήσεις. Οι συνταξιδιώτες μου σ' αυτό το νοητό ταξίδι είναι απ' αυτούς που μπορούν να κρίνουν αντικειμενικά το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας», αναφέρει χαρακτηριστικά στον επίλογο του βιβλίο ο Β. Παπαζάχος.
Η παρουσίαση της αυτοβιογραφίας του Β. Παπαζάχου με τίτλο: «Ταξίδι στο παρελθόν μου» (εκδόσεις «Ζήτη») θα γίνει σήμερα στις 6 το απόγευμα στο βιβλιοπωλείο - πολυχώρο Μαλλιάρης Παιδεία «Ανατόλια» (Δημ. Γούναρη 39 στην περιοχή της Καμάρας). Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο δημοσιογράφος Γιώργος Φερέτης, ο καθηγητής Γεωλογίας του ΑΠΘ Δημοσθένης Μουντράκης και ο ίδιος ο Βασίλης Παπαζάχος.
agelioforos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου